Προσβολή προσωπικότητας από σχόλια και αναρτήσεις σε ομάδα στο Facebook. Ευθύνη διαχειριστών ομάδας. Τρ.Εφ.Θεσ. 2116/2020

• "Ειδικότερα ο εκδότης και ο διευθυντής σύνταξης του εντύπου ευθύνονται κατά τις διατάξεις των άρθρων 57, 59, 297, 298, 299, 914, 932 Α.Κ., όταν περιέλαβαν στην ύλη του εντύπου δημοσίευμα εν γνώσει τους προσβλητικό για την προσωπικότητα άλλου προσώπου, καθώς και όταν κατά το άρθρο 922 Α.Κ. συνδέονται με σχέση πρόστησης με το συντάκτη του δημοσιεύματος, ο οποίος δεν αποκλείεται να συνδέεται με όμοια σχέση και με τον ιδιοκτήτη του εντύπου. Η ευθύνη δηλαδή του ιδιοκτήτη του εντύπου είναι σε όλες αυτές τις περιπτώσεις γνήσια αντικειμενική, η οποία έχει ως προϋπόθεση την ύπαρξη αντίστοιχης υποκειμενικής ευθύνης του συντάκτη ή αναλόγως του εκδότη ή του διευθυντή σύνταξης του εντύπου, με τους οποίους συνευθύνεται κατά το άρθρο 926 ΑΚ εις ολοκληρον. Οι διατάξεις του Ν. 1178/1981, όπως αυτός τροποποιημένος ισχύει και στον οποίο παραπέμπει και το άρθρο 4 παρ. 10 του Ν. 2328/1995 προκειμένου για προσβολές της προσωπικότητας κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών εκπομπών, εφαρμόζονται αναλόγως και επί προσβολών της προσωπικότητας οι οποίες συντελούνται στο διαδίκτυο (internet) μέσω ηλεκτρονικών ιστοσελίδων ή άλλων ιστοτόπων (όπως τα blogs) που λειτουργούν ως διεθνές μέσο διακίνησης πληροφοριών, δεδομένου ότι για τις προσβολές αυτές δεν υπάρχει ιδιαίτερο νομικό πλαίσιο, η δε πληροφόρηση μέσω του διαδικτύου είναι η εξέλιξη της ηλεκτρονικής πληροφόρησης μέσω του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης (βλ. ΑΠ 1652/2013, ΑΠ 1701/2013, ΑΠ 1596/2011, EφΔωδ 36/2011, ΕφΑθ 3071/2014 , ΕφΔωδ 220/2013, δημΝόμος.)".

​

• "Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι οι ιστοσελίδες είναι δημιούργημα της αρχικής φάσης του διαδικτύου (Web 1), όταν η ταχύτητα μετάδοσης ήταν εξαιρετικά χαμηλή, είναι δε στατικής φύσης σελίδες στο διαδίκτυο, όπου το περιεχόμενο είναι οργανωμένο σε σελίδες και δεν ενημερώνεται συχνά και παρέχει στατικής φύσης ενημέρωση στο χρήστη του διαδικτύου χωρίς να επιτρέπει τη συμμετοχή του στη διαμόρφωση του περιεχομένου , οι δε παρεχόμενες πληροφορίες που αναρτά κάποιος είναι στην διακριτική ευχέρεια του χρήστη να τις αναγνώσει ή όχι (παθητικές) . Με την εξέλιξη του διαδικτύου και την αύξηση των ταχυτήτων (περί το έτος 2003-2004) δημιουργήθηκε το λεγόμενο συμμετοχικό διαδίκτυο (Web 2). Η διαφορά μεταξύ του Web1 και του Web2 βρίσκεται στη σχέση χρηστών και περιεχομένου. Στο πρώτο η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών είναι καταναλωτές περιεχομένου, ενώ στο δεύτερο κάθε χρήστης μπορεί να είναι δημιουργός περιεχομένου, όπου οι ιστοχώροι, από στατικά, απομονωμένα αποθετήρια πληροφορίας, μετατρέπονται σε δυναμικούς και συμμετοχικούς χώρους, στους οποίους οι χρήστες συμμετέχουν ακόμα και μεταξύ τους σε σχέση διάδρασης στην κυκλοφορία των πληροφοριών (ενεργητικές) και οι χρήστες καθίστανται πλέον παράγοντες του συστήματος, αφού εκτός από τη δυνατότητα να αναρτούν περιεχόμενο σε πολλές μορφές (φωτογραφίες, βίντεο, σχόλια, ιστολόγια ή blogs λεγόμενα weblog) έχουν τη δυνατότητα να δημιουργούν και συνδέσμους μεταξύ τους. Tα blogs συνιστούν διαδικτυακές τοποθεσίες των οποίων η δημιουργία είναι ιδιαίτερα απλή και μπορούν να ενεργοποιηθούν μέσα σε λίγα λεπτά. Συνήθως φιλοξενούνται μέσω ειδικών υπηρεσιών φιλοξενίας bΙοgs, που παρέχουν δωρεάν οι παγκόσμιοι πάροχοι υπηρεσιών όπως π.χ. η υπηρεσία blogspot που προσφέρεται από την google ή ανάλογη υπηρεσία που προσφέρεται από άλλες πλατφόρμες όπως αυτή της Facebook που παρέχει τη δυνατότητα σε κάποιον, μετά την εγγραφή του στον παραπάνω πάροχο κοινωνικής δικτύωσης, να δημιουργήσει κάποια σελίδα χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα του εν λόγω μέσου για να προβάλει τις δραστηριότητές του στους χρήστες του Facebook καθώς και στα πρόσωπα που επισκέπτονται τη σελίδα του και να διοχετεύει αλλά και να λαμβάνει κάθε είδους ανακοινώσεις στην αγορά των μέσων επικοινωνίας και δημόσιας έκφρασης. Οι διαχειριστές μάλιστα των εν λόγω σελίδων μπορούν να λαμβάνουν ανώνυμα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τους επισκέπτες των σελίδων αυτών, με τη βοήθεια του εργαλείου Facebook Insight, το οποίο τίθεται δωρεάν στη διάθεσή τους από το Facebook, σύμφωνα με όρους χρήση μη δυνάμενους να τροποποιηθούν, τα οποία (στοιχεία) συλλέγονται χάρη σε αναγνωριστικά αρχεία (cookies) τα οποία διαθέτουν καθένα τον δικό του κωδικό χρήσης, παραμένουν ενεργά επί δύο έτη και αποθηκεύονται από το Facebook στον σκληρό δίσκο του χρήστη του ηλεκτρονικού υπολογιστή ή σε οποιαδήποτε άλλη συσκευή των επισκεπτών της σελίδας".

​

• "Απόρρητη, κατά συνέπεια, είναι η επικοινωνία όταν είναι μυστική, όταν ο τρόπος με τον οποίο γίνεται εξασφαλίζει μυστικότητα, δηλαδή περιορίζει τη γνώση του περιεχομένου της μεταξύ των επικοινωνούντων μερών. Η εξασφάλιση της μυστικότητας εξαρτάται από την επιλογή του μέσου, το οποίο κατά συνήθη χρήση του θα πρέπει να διασφαλίζει το απόρρητο. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως απόρρητο υπάρχει όταν η επιστολή είναι κλειστή, όταν η τηλεφωνική γραμμή είναι απομονωμένη, όταν το ηλεκτρονικό μήνυμα είναι διασφαλισμένο με ειδική διαδικασία διαφύλαξης του απορρήτου. Διαφορετικά ισχύει για την επικοινωνία σε δημοσιότητα, όπως σε εφαρμογές ιστοτόπων κοινωνικών δικτύων, τύπου Facebook, Twitter κτλ. από τη στιγμή που το μήνυμα είναι ορατό σε πολλούς και ενίοτε άγνωστους χρήστες".

​

• "Με βάση τα παραπάνω, το facebook παρέχει ένα δημόσιο διαδικτυακό χώρο, στον οποίο οι χρήστες κατά κανόνα αποκαλύπτουν πληθώρα στοιχείων της ζωής τους και της προσωπικότητάς τους. Μάλιστα κατά την επίσημη ιστοσελίδα του facebook, θεσπίζεται τεκμήριο ότι ο χρήστης επιθυμεί τη διάδοση των πληροφοριών του και όχι την προστασία τους. Σύμφωνα με την πολιτική προστασίας της ιδιωτικότητας του facebook αλλά και τις ρυθμίσεις που προσφέρει (privacy settings), οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν το βαθμό δημοσιότητας του προφίλ τους. Ειδικότερα, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα, και μάλιστα ανά πάσα στιγμή, και όχι μόνο κατά τη δημιουργία του λογαριασμού του, να προβεί σε ρυθμίσεις ιδιωτικότητας στο «προφίλ» του, εάν επιθυμεί να περιορίσει τον κύκλο των προσώπων που έχουν πρόσβαση σε αυτό, στις φωτογραφίες του και γενικότερα στις αναρτήσεις του, δηλαδή να προβεί σε ρυθμίσεις περιορισμού προσβάσεως στις πληροφορίες του («κλειστό προφίλ» που είναι προσβάσιμο μόνο σε καταχωρημένους «φίλους»). Επίσης, έχει τη δυνατότητα να καταστήσει δημόσια κι ελεύθερα προσβάσιμα σε όλους (ακόμη και σε χρήστες τού διαδικτύου που δεν έχουν λογαριασμό στο «facebook») τα στοιχεία αυτά, με την καταχώρησή τους στον εν λόγω ιστότοπο χωρίς ρυθμίσεις ασφαλείας («ανοιχτό προφίλ»). Στο σημείο όμως αυτό πρέπει να σημειωθεί ιδιαίτερα ότι περιορισμός των προσώπων που έχουν πρόσβαση στην προσωπική ιστοσελίδα του χρήστη είναι έννοια σχετική, εάν ληφθεί υπόψη ότι κάθε καταχωρημένος «φίλος» του χρήστη μπορεί να αντιγράψει στον υπολογιστή του, να αναδημοσιεύσει στη δική του ιστοσελίδα ή να διαβιβάσει σε άλλες ιστοσελίδες κάθε πληροφορία που συλλέγει από το facebook, ή εγγεγραμμένος χρήσης με νόμιμη πρόσβαση να διαδώσει περαιτέρω τις σχετικές πληροφορίες μη καθιστώντας ενδεχομένως δικαιολογημένη την προσδοκία ιδιωτικότητας. Για τον λόγο αυτό η αξιοποίηση αναρτήσεων από το facebook στη διαδικασία της απόδειξης δεν πρέπει να αποκλείεται a priori, με την αιτιολογία ότι προσβάλλει τα δικαιώματα της ιδιωτικής ζωής και του απορρήτου, αλλά πρέπει να εξετάζεται ad hoc ανάλογα με τη συγκεκριμένη περίπτωση (βλ. Νίκη Γεωργιάδου, Το facebook ως μέσο απόδειξης στην πολιτική δίκη, ΔΕΝ 2019,300)".​